![](/media/lib/521/n-svantepaabo1-1d7f34f0c572bbbc266b9090dac6d55c.jpg)
Badacz ewolucji człowieka, Svante Pääbo, laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny
3 października 2022, 11:00Tegoroczna Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny została przyznana Svante Pääbo za odkrycia dotyczące ludzkiej ewolucji oraz genomu wymarłych homininów. Pääbo jest szwedzkim genetykiem, specjalistą od genetyki ewolucyjnej i jednym z najwybitniejszych żyjących badaczy ewolucji człowieka. Zsekwencjonował DNA neandertalczyka, w 2010 roku ogłosił odkrycie nieznanego wcześniej gatunku człowieka, denisowianina.
Najstarsze DNA na świecie
16 lipca 2006, 12:50Prowadzony przez Szwedów zespół naukowców odnalazł w zębie niedźwiedzia liczące sobie 400 tys. lat DNA — poinformowali przedstawiciele uniwersytetu w Uppsali. Składająca się ze Szwedów, Hiszpanów i Niemców ekipa badawcza odkryła szczątki niedźwiedzia w jaskini na północy Hiszpanii (w Atapuerca).
![Wilk workowaty w zoo w Hobart (1933); National Archives of Australia](/media/lib/28/1211281974_536360-25c8eefe401673a720dd0d5243c33120.jpeg)
Wilk workowaty: reaktywacja
20 maja 2008, 11:08Ostatni znany osobnik wilka workowatego (Thylacinus cynocephalus) padł w 1936 roku w zoo w Hobart. Gatunek został oficjalnie uznany za wymarły w 1986 roku. Ostatnio jednak jego DNA "ożyło" na nowo w organizmie myszy. To pierwszy przypadek, by materiał genetyczny wymarłego zwierzęcia funkcjonował w organizmie żyjącego gospodarza. Naukowcy mają nadzieję, że w ten sam sposób uda się odkryć, jak dokładnie wyglądały dinozaury czy neandertalczycy.
![](/media/lib/32/tyrannosaurus_rex-d96e81b79cefc8104743c365f7243aaa.jpg)
Tkanka miękka czy biofilm?
30 lipca 2008, 09:23Kiedy nieco ponad 3 lata temu paleontolodzy uzyskali ze skamieliny tyranozaura sprzed 65 mln lat tkanki miękkie (naczynia krwionośne z kości udowej), wydawało się, że badanie biomolekuł zarówno dinozaurów, jak i pozostałych wymarłych gatunków przestało być fikcją literacką. Tom Kaye z University of Washington twierdzi jednak, że mamy do czynienia z czymś innym, niż się naukowcom na początku wydawało. Wg niego, nie znaleziono tkanek miękkich, lecz pozostałości biofilmu utworzonego przez prehistoryczne bakterie (PLOS ONE).
![](/media/lib/134/n-atak-190b96230dfe16204d92b06035d48337.jpg)
Pierwsza taka inkluzja - atak (na zawsze) w toku
9 października 2012, 11:36Amerykańscy paleontolodzy odkryli unikatowy bursztyn, w którym na wieki utrwaliła się scena z ery dinozaurów. Nie trzeba się specjalnie przyglądać, by stwierdzić, że sfosylizowany pająk atakuje ofiarę, która we wczesnej kredzie (97-110 mln lat temu) schwytała się w jego sieć.
![](/media/lib/161/n-foka-weddella-8b5ce45cd07143d89693abbffa475f1d.jpg)
Białko zachowuje się jak jednoimienne bieguny magnesu
14 czerwca 2013, 09:47Naukowcy rozszyfrowali tajemnicę, dzięki czemu ssakom morskim udaje się na tak długo wstrzymać oddech. Zespół skupił się na mioglobinie, białku biorącym udział w magazynowaniu tlenu. Prześledziwszy jego ewolucję u ponad 100 gatunków (także tych kopalnych) stwierdzono, że u waleni czy fok jest ono mniej "lepkie".
![](/media/lib/184/n-tajpan-australijski-edcfc2d392061be33ffdd8dc10dc1e0b.jpg)
Jad węża sprzed 80 lat może nadal zabić
16 stycznia 2014, 12:21Jad węży sprzed 80 lat jest nadal toksyczny. Zawiera dokładnie tę samą mieszaninę białek, co jad świeżo zebrany.
![](/media/lib/91/n-gepard-eeaa886d9885d4098d96a0d8e92ecfa4.jpg)
Gepard może polować z ogromną prędkością dzięki unikatowemu uchu wewnętrznemu
5 lutego 2018, 11:49Gepardy zawdzięczają swoje sukcesy w polowaniu unikatowej budowie ucha wewnętrznego.
![](/media/lib/312/n-jezyk-7bec2712ac96295d2a3cc72eb3cac055.jpg)
Tyranozaur nie mógł wystawiać języka
21 czerwca 2018, 16:02Dinozaury, np. tyranozaury, często przedstawia się z obnażonymi zębami i wystawionym językiem. Nowe badania pokazują jednak, że nie mogły one wysuwać języka z pyska jak jaszczurki. Ich języki były bowiem prawdopodobnie zakotwiczone w dnie jamy ustnej podobnie jak u aligatorów.
![](/media/lib/327/n-zerujace-mamutaki-5acded69b3874710d52f8d42741ea10b.jpg)
Żyły współcześnie z ludźmi, a tak mało o nich wiemy...
31 października 2018, 11:46Analiza odlewów wnętrza czaszki 2 gatunków mamutaków (Aepyornis maximus i A. hildebrandti) pokazała, że część mózgu odpowiadająca za wzrok była niewielka. To wskazuje, że prowadziły one nocny tryb życia i mogły być ślepe.